'ચીન માટે, ભારત જેવો મિત્ર...' પૂર્વ US રાજદૂત નિક્કી હેલીએ ટ્રમ્પને આપી સલાહ, જાણો શું કહ્યું
India-US relations: નિક્કી હેલીએ ટ્રમ્પને ચેતવણી આપી કે ચીનનો સામનો કરવા ભારત સાથે મજબૂત સંબંધ જરૂરી છે. ભારત પર 50% ટેરિફથી દ્વિપક્ષીય સંબંધોને નુકસાન થઈ શકે છે. વધુ જાણો આ ન્યૂઝમાં.
હેલીનું આ નિવેદન ટ્રમ્પ દ્વારા ભારતીય વસ્તુઓ પર 50% ટેરિફ લગાવવાના નિર્ણય બાદ આવ્યું છે, જેનાથી ભારત-અમેરિકા વચ્ચેના વેપાર સંબંધોમાં તણાવ વધ્યો છે.
India-US relations: અમેરિકાની ભૂતપૂર્વ રાજદૂત નિક્કી હેલીએ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને ચેતવણી આપી છે કે ચીનની વધતી આક્રમકતાના સમયે ભારતને અલગ-થલગ કરવું એ રણનીતિક ભૂલ હશે. હેલીનું આ નિવેદન ટ્રમ્પ દ્વારા ભારતીય વસ્તુઓ પર 50% ટેરિફ લગાવવાના નિર્ણય બાદ આવ્યું છે, જેનાથી ભારત-અમેરિકા વચ્ચેના વેપાર સંબંધોમાં તણાવ વધ્યો છે.
ભારત-ચીનના તણાવથી અમેરિકાને ફાયદો
હેલીએ હડસન ઇન્સ્ટિટ્યૂટના બિલ ડ્રેક્સેલ સાથે મળીને જણાવ્યું કે, "ચીનનો સામનો કરવા ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેની ભાગીદારી એકદમ સ્પષ્ટ પસંદગી હોવી જોઈએ." તેમણે ઉમેર્યું કે ભારત અને ચીન વચ્ચે આર્થિક હિતોનો સંઘર્ષ અને 2020ની ઘાટક સરહદી ઝડપ જેવા વિવાદો ચાલી રહ્યા છે. "કમ્યુનિસ્ટ ચીનથી વિપરીત, લોકતાંત્રિક ભારતનો ઉદય વિશ્વ માટે ખતરો નથી. ભારતને ચીનની સામે મજબૂત કરવું અમેરિકાના હિતમાં છે," હેલીએ લખ્યું.
ઐતિહાસિક સંબંધોનો ઉલ્લેખ
હેલીએ ભારત-અમેરિકા સંબંધોની મજબૂતી દર્શાવવા 1982નો ઉલ્લેખ કર્યો, જ્યારે રાષ્ટ્રપતિ રોનાલ્ડ રીગનએ ભારતના વડાપ્રધાન ઇન્દિરા ગાંધીના સન્માનમાં રાજ્ય ભોજનનું આયોજન કર્યું હતું અને બંને દેશોની મિત્રતાને "ગૌરવપૂર્ણ અને સ્વતંત્ર" ગણાવી હતી. જોકે, તેમણે ચેતવણી આપી કે આ સંબંધો હવે "ચિંતાજનક મોડ" પર આવી ગયા છે.
ભારતનું રણનીતિક મહત્વ
હેલીએ ભારતના મહત્વને રેખાંકિત કરતાં જણાવ્યું ભારત ચીન પરથી નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે અમેરિકાની મહત્વની સપ્લાય ચેઇનને સ્થાનાંતરિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે. ભારતના અમેરિકા, ઇઝરાયેલ અને અન્ય સાથીઓ સાથે વધતા સૈન્ય સંબંધો વૈશ્વિક સુરક્ષા માટે મહત્વપૂર્ણ છે. ચીનના વેપાર અને ઊર્જા પ્રવાહના કેન્દ્રમાં ભારતનું સ્થાન યુદ્ધની સ્થિતિમાં બેઇજિંગ માટે પડકાર ઊભો કરી શકે છે. 2023માં ભારતે ચીનને પાછળ રાખીને વિશ્વનો સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો દેશ બન્યો, જેની યુવા વર્કફોર્સ ચીનની વૃદ્ધ વસ્તીની તુલનામાં લાભ આપે છે.
ટ્રમ્પ અને મોદી વચ્ચે સીધી વાતચીતની જરૂર
હેલીએ ટ્રમ્પ અને વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી વચ્ચે તાત્કાલિક સંવાદની હિમાયત કરી, જેથી બંને દેશો વચ્ચેના તણાવને ઘટાડી શકાય. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે રશિયન ઓઇલની ખરીદી અને વેપાર વિવાદો જેવા મુદ્દાઓ પર "કઠિન સંવાદ" જરૂરી છે, પરંતુ બંને દેશોએ તેમના સહિયારા ધ્યેયોને નજરઅંદાજ ન કરવા જોઈએ. "ચીનનો સામનો કરવા માટે અમેરિકાને ભારતમાં એક મિત્રની જરૂર છે," હેલીએ લખ્યું.
ટેરિફ વિવાદનું કારણ
ટ્રમ્પે ભારતની રશિયન ઓઇલ ખરીદી અને ઉચ્ચ ટેરિફ બેરિયર્સને કારણે 50% ટેરિફ લગાવ્યું છે, જેનો હેતુ ભારતને રશિયન ઊર્જા પરની નિર્ભરતા ઘટાડવા અને અમેરિકન નિકાસ માટે બજાર ખોલવાનો છે. જોકે, આ નિર્ણયથી બંને દેશો વચ્ચે દાયકાઓથી ચાલતા વેપાર ઉદારીકરણના પ્રયાસોને નુકસાન થયું છે.
ભારતનો જવાબ
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આ ટેરિફને "અન્યાયી" ગણાવ્યા છે અને આત્મનિર્ભર ભારતની નીતિ પર ભાર મૂક્યો છે. વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરે પણ અમેરિકાની ટીકાનો જવાબ આપતાં કહ્યું કે ભારતના નિર્ણયો રાષ્ટ્રીય હિતો, ખાસ કરીને ખેડૂતો અને નાના ઉત્પાદકોના હિતોને ધ્યાનમાં રાખીને લેવામાં આવે છે.
નિક્કી હેલીની ચેતવણી ભારત-અમેરિકા સંબંધોના મહત્વને રેખાંકિત કરે છે. ચીનની વધતી તાકાતના સમયે બંને દેશોએ સહયોગ વધારવાની જરૂર છે. હેલીનું માનવું છે કે દ્વિપક્ષીય સંબંધોની મજબૂતી માટે ખુલ્લા સંવાદ અને પરસ્પર સમજણ જરૂરી છે.