GST on insurance: લાઈફ અને હેલ્થ ઈન્શ્યોરન્સ પર લાગતા 18% GST (ગૂડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ)ને હટાવવાનો પ્રસ્તાવ સરકાર ટૂંક સમયમાં લાવી શકે છે. GST કાઉન્સિલની આગામી બેઠકમાં આ મુદ્દે ચર્ચા થવાની સંભાવના છે, જેનાથી કરોડો લોકોને રાહત મળી શકે છે. આ પગલાથી ઈન્શ્યોરન્સ પ્રીમિયમની કિંમતમાં લગભગ 15% ઘટાડો થઈ શકે છે, જેનાથી વધુ લોકો ઈન્શ્યોરન્સ પોલિસી ખરીદી શકશે.
GST on insurance: લાઈફ અને હેલ્થ ઈન્શ્યોરન્સ પર GST હટશે? જાણો તેનાથી તમને શું થશે ફાયદો!
GST on insurance: લાઈફ અને હેલ્થ ઈન્શ્યોરન્સ પર 18% GST હટાવવાનો પ્રસ્તાવ GST કાઉન્સિલની આગામી બેઠકમાં ચર્ચાશે. આનાથી પ્રીમિયમની કિંમતમાં 15% ઘટાડો થઈ શકે છે. જાણો આનો તમારા માટે શું અર્થ છે.
અપડેટેડ 04:33:28 PM Aug 22, 2025 પર
નવા પ્રસ્તાવ મુજબ, ઈન્શ્યોરન્સ પ્રીમિયમ પર લાગતો GST સંપૂર્ણપણે હટાવી શકાય છે.
GSTની ગણતરી કેવી રીતે થાય છે?
હાલમાં, જ્યારે તમે લાઈફ કે હેલ્થ ઈન્શ્યોરન્સ પોલિસી ખરીદો છો અથવા રિન્યૂ કરો છો, ત્યારે તેના પ્રીમિયમ પર 18% GST લાગે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમારું વાર્ષિક પ્રીમિયમ 20,000 રૂપિયા હોય, તો તેના પર 3,600 રૂપિયાનો ટેક્સ ઉમેરાય છે. આ રીતે, તમારે કુલ 23,600 રૂપિયા ચૂકવવા પડે છે. આ નિયમ પર્સનલ અને ફેમિલી ફ્લોટર પોલિસી બંને પર લાગુ થાય છે. કેટલીક લાઈફ ઈન્શ્યોરન્સ પોલિસીમાં, જેમાં એક જ વખત પ્રીમિયમ ચૂકવવાનું હોય, તેમાં પહેલા વર્ષે 4.5% ટેક્સ લાગે છે, પરંતુ મોટાભાગની પોલિસી 18% GSTના દાયરામાં આવે છે.
નવો પ્રસ્તાવ શું છે?
નવા પ્રસ્તાવ મુજબ, ઈન્શ્યોરન્સ પ્રીમિયમ પર લાગતો GST સંપૂર્ણપણે હટાવી શકાય છે. જો GST કાઉન્સિલ આ પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપે, તો ગ્રાહકોએ માત્ર ઈન્શ્યોરન્સ કંપની દ્વારા નક્કી કરાયેલ બેઝ પ્રીમિયમ જ ચૂકવવું પડશે, એટલે કે કોઈ વધારાનો ટેક્સ નહીં. નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે આનાથી ઈન્શ્યોરન્સની કિંમતમાં 15% જેટલો ઘટાડો થઈ શકે છે. આ પ્રસ્તાવ ગ્રુપ ઓફ મિનિસ્ટર્સ (GoM) દ્વારા આવ્યો છે, જેને ટેક્સ દરોને સરળ બનાવવા અને દેશમાં ઈન્શ્યોરન્સની પહોંચ વધારવાનું કામ સોંપાયું છે. કેન્દ્ર સરકાર પણ આ પ્રસ્તાવને સમર્થન આપી રહી છે.
રાજ્યોની ચિંતા શું છે?
તેલંગાણા જેવા કેટલાક રાજ્યો આ પ્રસ્તાવને સમર્થન આપે છે, પરંતુ તેઓને રેવન્યુમાં ઘટાડાનો ડર છે. નાણાકીય વર્ષ 2024માં, લાઈફ અને હેલ્થ ઈન્શ્યોરન્સમાંથી GST દ્વારા સરકારને 8,262 કરોડ રૂપિયા અને હેલ્થ રીઈન્શ્યોરન્સમાંથી 1,500 કરોડ રૂપિયાની આવક થઈ હતી. GST હટાવવાથી રાજ્યોને લગભગ 10,000 કરોડ રૂપિયાનું નુકસાન થઈ શકે છે. જોકે, કેટલાક રાજ્યોનું માનવું છે કે ગ્રાહકોને મળનાર ફાયદો આ નુકસાનથી વધુ મહત્વનો છે. રાજ્યોની માંગ છે કે ઈન્શ્યોરન્સ કંપનીઓ આ રાહતનો સંપૂર્ણ લાભ ગ્રાહકોને આપે.
શું પ્રીમિયમ ઓછું થશે?
જો GSTને શૂન્ય કરવામાં આવે, તો પ્રીમિયમની કિંમતમાં ઘટાડો થવો જોઈએ. પરંતુ અહીં એક પેચ છે. હાલમાં, ઈન્શ્યોરન્સ કંપનીઓ ટેકનોલોજી, કસ્ટમર સર્વિસ અને ડિસ્ટ્રિબ્યુશન જેવા ખર્ચ પર લાગતા GST માટે ઈનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ (ITC)નો લાભ લે છે. જો પ્રીમિયમ પર GST હટાવવામાં આવે, તો આ ક્રેડિટ બંધ થઈ શકે છે, જેનાથી કંપનીઓનો ખર્ચ વધી શકે છે. નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે આ નુકસાનની ભરપાઈ માટે કંપનીઓ બેઝ પ્રીમિયમ વધારી શકે છે. કેટલાક નિષ્ણાતો સૂચવે છે કે ઈન્શ્યોરન્સને ‘ઝીરો-રેટેડ’ કરવું વધુ સારું હશે, જેથી ગ્રાહકો પાસેથી GST ન લેવાય, પરંતુ કંપનીઓ ITCનો લાભ લઈ શકે.
નિર્ણય ક્યારે લેવાશે?
આ પ્રસ્તાવ પર સપ્ટેમ્બર 2025ના મધ્યમાં યોજાનાર GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં ચર્ચા થશે. કાઉન્સિલ GoMના અહેવાલ, રાજ્યોના મંતવ્યો અને ઈન્ડસ્ટ્રીની રાયને ધ્યાનમાં લેશે. જો મંજૂરી મળે, તો નવા નિયમો દિવાળીની આસપાસ લાગુ થઈ શકે છે.
પોલિસીધારકોએ શું કરવું?
જો તમે નવી ઈન્શ્યોરન્સ પોલિસી ખરીદવા કે રિન્યૂ કરાવવાનું વિચારી રહ્યા છો, તો થોડો સમય રાહ જુઓ. GST હટવાથી તમારો ખર્ચ ઘણો ઓછો થઈ શકે છે, પરંતુ ઈન્શ્યોરન્સ કંપનીઓએ આ રાહતનો સંપૂર્ણ લાભ ગ્રાહકોને આપવો જોઈએ. સરકારની સત્તાવાર જાહેરાત પર નજર રાખો અને ખાતરી કરો કે ઈન્શ્યોરન્સ કંપનીઓ પ્રીમિયમ દરોમાં પારદર્શક ફેરફાર કરે છે.
MoneyControl News
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.
