Budget 2024: સ્પેસ સેક્ટરને નાણા મંત્રીથી બજેટમાં PLI અને GST છૂટની આશા
આ સંધ ભારતીય અવકાશ ક્ષેત્રની ખાનગી કંપનીઓની લોબી છે. તેમના મતે, સેટેલાઇટ, રોકેટ અને ગ્રાઉન્ડ ઇક્વિપમેન્ટના ઉત્પાદન તેમજ મુખ્ય ઇનપુટ્સની ખરીદી પર GST મુક્તિ આપવી જોઇએ. અવકાશ ક્ષેત્ર મૂડી સઘન હોવાથી, બાહ્ય વાણિજ્યિક ઉધાર પરનો કર દર ઘટાડીને પાંચ ટકા કરવો જોઈએ.
Budget 2024માં, અવકાશ ઉદ્યોગે સરકાર પાસે PLI સ્કીમ, GST મુક્તિ અને ટેક્સ હોલિડેની માંગણી કરી છે.
Budget 2024: કેન્દ્રીય નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ (Nirmala Sitharaman) 01 ફેબ્રુઆરીએ બજેટ રજૂ કરશે. આ વચગાળાનું બજેટ હશે કારણ કે આ વર્ષે સામાન્ય ચૂંટણીઓ યોજાવાની છે. નાણામંત્રી વચગાળાના બજેટમાં શું ફેરફારો કરશે તે અંગે અટકળો શરૂ થઈ ગઈ છે. આ શ્રેણીમાં, ઇન્ડિયન સ્પેસ એસોસિએશ (Indian Space Association) ને આગામી બજેટ (Budget 2024) માં અંતરિક્ષ અભિયાનોમાં કામ આવનારા કંપોનેંટ્સ માટે ઉત્પાદનથી જોડાયેલી પ્રોત્સાહન (PLI) યોજના, ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (GST), ટેક્સ હોલિડે, કન્સેશનલ કસ્ટમ્સ ડ્યુટી અને બાહ્ય વાણિજ્યિક ઉધાર (external commercial borrowing) પર ઓછા ટેક્સ રેટ્સની ઉમ્મીદ જતાવી છે.
નિર્મલા સિતારમણથી આશા
આ સંધ ભારતીય અવકાશ ક્ષેત્રની ખાનગી કંપનીઓની લોબી છે. તેમના મતે, સેટેલાઇટ, રોકેટ અને ગ્રાઉન્ડ ઇક્વિપમેન્ટના ઉત્પાદન તેમજ મુખ્ય ઇનપુટ્સની ખરીદી પર GST મુક્તિ આપવી જોઇએ. અવકાશ ક્ષેત્ર મૂડી સઘન હોવાથી, બાહ્ય વાણિજ્યિક ઉધાર પરનો કર દર ઘટાડીને પાંચ ટકા કરવો જોઈએ.
વિથહોલ્ડિંગ ટેક્સ ઘટાડવાની માંગ
સંધે કેંદ્ર સરકારને અવકાશ ક્ષેત્રની કંપનીઓ માટે કર અવકાશ અને છૂટ, સૂચિત આયાત માટે કસ્ટમ ડ્યુટી રાહતો અને ઓછા નફાના માર્જિનને ધ્યાનમાં રાખીને સેટેલાઇટ ક્ષેત્ર માટે વિથહોલ્ડિંગ ટેક્સ 10 ટકાથી ઘટાડીને બે ટકા કરવા જણાવ્યું છે. સરકારને કૃષિ, આપત્તિ વ્યવસ્થાપન વગેરે જેવા ક્ષેત્રોમાં અવકાશ તકનીક સોલ્યુશન્સ ખરીદવા અને અપનાવવાની પણ માંગ કરવામાં આવી છે.
FDI પૉલિસી
સંધે કહ્યુ કે સ્પેસ સેક્ટર અને સંબંધિત પાસાઓ માટે ફોરેન ડાયરેક્ટ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ (FDI) પોલિસી પર સ્પષ્ટતાની તાત્કાલિક જરૂર છે. તેણે સેટેલાઇટ ઓપરેટરોને નવા ટેલિકોમ એક્ટ, 2023 હેઠળ બિન-હરાજી સ્પેક્ટ્રમ ફાળવેલ સેટેલાઇટ સેવાઓ માટે એડજસ્ટેડ ગ્રોસ રેવન્યુ (એજીઆર)ની ટકાવારી તરીકે યોગ્ય SUC (સ્પેક્ટ્રમ યુસેજ ચાર્જિસ) માળખું ઘડવાની સલાહ પણ આપી હતી, કર અસરને શ્રેષ્ઠ બનાવા માટે સેટેલાઇટ ઑપરેટરો પર એકીકૃત ટેક્સ અને લાયસન્સ ફી પર 25 ટકા ઘસારાને મંજૂરી આપવાની પણ માંગ છે.
દૂરસ્થ વિસ્તારોમાં સુવિધાઓ માટે અતિરિક્ત સબ્સિડીની સાથે બનિયાદી માળખાના રોકાણો પર ભંડોળ સબસિડી, વિનિર્માણ ક્ષમતાઓને વધારો આપવા માટે, બુનિયાદી માળખાની ઉન્નતિ શરૂ કરવા અને ભારતના ખાનગી અવકાશ ઉદ્યોગમાં ડાઉનસ્ટ્રીમ સ્પેસ ઓફરિંગને વધારવાનો પ્રસ્તાવ છે.
ટેક્સ છૂટથી સ્પેસ સેક્ટરમાં વિકાસ
એસોસિએશનના મહાનિર્દેશક લેફ્ટનન્ટ જનરલ (નિવૃત્ત) એ.કે. ભટ્ટે કહ્યું કે અમે વહીવટી અભિગમ દ્વારા સેટેલાઇટ સ્પેક્ટ્રમની ફાળવણી માટે સરકારના તાજેતરના સુધારા અને અભૂતપૂર્વ પહેલને આવકારીએ છીએ. આ પહેલો નિઃશંકપણે ભારતમાં ઉભરતા ખાનગી અવકાશ ઉદ્યોગને પ્રોત્સાહન આપવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. હવે, આ આશાસ્પદ ઉદ્યોગને વિકસાવવા અને નવીનતાઓને આગળ વધારવા માટે, સરકાર માટે એક વ્યાપક નિયમનકારી માળખું વિકસાવવું અને વર્તમાન નાણાકીય અને કરવેરા પડકારોનો સામનો કરવો મહત્વપૂર્ણ છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. અમે સરકારને વિનંતી કરીએ છીએ કે ખાનગી અવકાશ સાહસોના વિકાસને પ્રોત્સાહિત કરવા અમારી ભલામણો ધ્યાનમાં લે. સરકાર દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવેલ ગતિ અને તેની દૂરંદેશી નીતિનો લાભ લઈને, આ સાહસો રાષ્ટ્રને નોંધપાત્ર સામાજિક-આર્થિક લાભો લાવી શકે છે.