Budget 2025: 1999 પહેલા સાંજે 5 વાગ્યે રજૂ થતું હતું બજેટ, જાણો શા માટે અંગ્રેજોની જૂની પરંપરાઓ બદલી?

Budget 2025: દર વર્ષે દેશમાં બજેટ 1 ફેબ્રુઆરીએ સવારે 11 વાગ્યે રજૂ કરવામાં આવે છે. શું તમે જાણો છો કે 1999 પહેલા બજેટ સવારે 11 વાગ્યાને બદલે સાંજે 5 વાગ્યે રજૂ કરવામાં આવતું હતું. સાંજે પાંચ વાગ્યે બજેટ રજૂ કરવાની પરંપરા અંગ્રેજોના સમયથી ચાલી આવી હતી, જેનો આ વર્ષે ભાજપ સરકારે અંત લાવી દીધો હતો. અહીં જાણો શા માટે બ્રિટિશ પરંપરા ચાલુ હતી...

કેન્દ્રીય બજેટની રજૂઆતના સમય અને તારીખમાં ફેરફાર

કેન્દ્રીય બજેટને લઈને ઘણી પરંપરાઓ સમય સાથે બદલાઈ છે. 1999 પહેલા બજેટ દર વર્ષે ફેબ્રુઆરીના છેલ્લા દિવસે સાંજે 5 વાગ્યે રજૂ કરવામાં આવતું હતું. અંગ્રેજોના શાસનકાળથી આ પરંપરા ચાલુ હતી. પરંતુ 1999માં તત્કાલિન નાણામંત્રી યશવંત સિંહાએ તેમાં ફેરફાર કર્યો હતો. તેમણે બજેટ રજૂ કરવાનો સમય સાંજે 5 વાગ્યાથી બદલીને 11 વાગ્યાનો કર્યો હતો. આ ફેરફારને વડાપ્રધાન અટલ બિહારી વાજપેયીની સરકારે મંજૂરી આપી હતી.

બજેટ રજૂ કરવાની તારીખમાં ફેરફાર

સૌથી લાંબુ બજેટ ભાષણ

2020માં નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે સૌથી લાંબુ બજેટ ભાષણ આપ્યું હતું. તેમનું ભાષણ 2 કલાક 42 મિનિટ ચાલ્યું હતું. જો કે, સ્વાસ્થ્યના કારણોસર તે પૂર્ણ કરી શકી ન હતી અને માત્ર બે પાના બચ્યા હતા.

આઝાદી પછીનું પ્રથમ બજેટ

આઝાદી પછીનું પ્રથમ બજેટ 26 નવેમ્બર 1947ના રોજ દેશના પ્રથમ નાણામંત્રી આરકે સન્મુખમ ચેટ્ટીએ રજૂ કર્યું હતું. તેમાં સરકારની સમગ્ર વર્ષ દરમિયાનની આવક અને ખર્ચની વિગતો સામેલ હતી. આઝાદી પહેલાનું પ્રથમ બજેટ 1860માં જેમ્સ વિલ્સન દ્વારા રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આ બજેટ અંગ્રેજીમાં તૈયાર કરવામાં આવ્યું હતું અને બ્રિટિશ શાસનની જરૂરિયાતોને ધ્યાનમાં રાખીને બનાવવામાં આવ્યું હતું. સમયાંતરે બજેટ પ્રસ્તુતિની પરંપરાઓમાં થતા ફેરફારો ભારતની બદલાતી જરૂરિયાતોને દર્શાવે છે. આ ફેરફારો બજેટને પારદર્શક અને અસરકારક બનાવવામાં મદદ કરે છે.

આગામી બજેટ ક્યારે રજૂ થશે?

સરકાર 1 ફેબ્રુઆરી 2025ના રોજ બજેટ રજૂ કરશે. મોદી સરકારના ત્રીજા કાર્યકાળનું આ પ્રથમ પૂર્ણ બજેટ હશે. સરકારના પ્રથમ પૂર્ણ બજેટ પાસેથી સામાન્ય લોકોને ઘણી અપેક્ષાઓ છે.

આ પણ વાંચો- શા માટે ભારત અને પાકિસ્તાને તેમના પરમાણુ પ્રતિષ્ઠાનોની યાદી એકબીજાને સોંપી? સમાધાન કે અન્ય કોઈ કારણ, જાણો આખી વાત