સરકારી બેંકોનો મોટો નિર્ણય: 5.5 વર્ષમાં 6.15 લાખ કરોડની લોન માંડી વાળી, જાણો સામાન્ય માણસ પર શું થશે અસર?

PSU Banks Loan Write-off: ભારતની સરકારી બેંકો (Public Sector Banks) એ છેલ્લા સાડા પાંચ વર્ષમાં એક મોટી રકમની લોન માંડી વાળી છે. કેન્દ્ર સરકારે સંસદમાં આંકડા રજૂ કરતાં જણાવ્યું કે છેલ્લા પાંચ નાણાકીય વર્ષ અને ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં 30 સપ્ટેમ્બર સુધીમાં કુલ 6,15,647 કરોડની લોન રાઇટ-ઓફ કરવામાં આવી છે.

નાણા રાજ્યમંત્રી પંકજ ચૌધરીએ લોકસભામાં એક લેખિત જવાબમાં આ માહિતી આપી હતી. આ જાહેરાત બાદ સામાન્ય લોકોના મનમાં ઘણા સવાલો ઉભા થયા છે કે આખરે લોન માંડી વાળવાનો અર્થ શું છે અને શું સરકાર અમીરોના કરજ માફ કરી રહી છે? ચાલો આ સમગ્ર મામલાને સરળ શબ્દોમાં સમજીએ.

લોન માંડી વાળવી (Write-off) શું છે?

સૌથી પહેલા એ સમજવું જરૂરી છે કે લોન માંડી વાળવાનો અર્થ લોન માફી નથી. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ કે કંપની બેંક પાસેથી લીધેલી લોન લાંબા સમય સુધી ચૂકવતી નથી, ત્યારે તે લોન નોન-પર્ફોર્મિંગ એસેટ (NPA) બની જાય છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (RBI)ની માર્ગદર્શિકા મુજબ, જો કોઈ NPA ચાર વર્ષથી વધુ જૂની થઈ જાય, તો બેંકો તેને પોતાના હિસાબ (બેલેન્સ શીટ) માંથી દૂર કરે છે, જેથી તેમના ખાતાકીય ચોપડા સ્વચ્છ દેખાય. આ પ્રક્રિયાને 'રાઇટ-ઓફ' કહેવામાં આવે છે. મંત્રી પંકજ ચૌધરીએ સ્પષ્ટ કર્યું કે લોન રાઇટ-ઓફ કરવાથી દેવાદારોની જવાબદારી પૂરી થતી નથી. બેંકો કાયદાકીય રીતે તે લોનની વસૂલાત માટે પ્રયાસો ચાલુ રાખે છે.

સરકારે એ પણ જણાવ્યું કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં સરકારી બેંકોની આર્થિક સ્થિતિમાં નોંધપાત્ર સુધારો થયો છે. નાણાકીય વર્ષ 2022-23 થી સરકારે બેંકોમાં કોઈ નવી મૂડી રોકી નથી. આ બેંકો હવે નફાકારક બની છે અને બજારમાંથી ભંડોળ એકત્ર કરીને પોતાની જરૂરિયાતો પૂરી કરી રહી છે. 1 એપ્રિલ, 2022 થી 30 સપ્ટેમ્બર સુધીમાં બેંકોએ બજારમાંથી ઇક્વિટી અને બોન્ડ દ્વારા 1.79 લાખ કરોડ એકત્ર કર્યા છે.

નિકાસ ક્ષેત્રે પણ બેંકોનું મોટું યોગદાન

આ ઉપરાંત, બેંકોએ દેશના નિકાસ ક્ષેત્રને પ્રોત્સાહન આપવામાં પણ મહત્વનો ભાગ ભજવ્યો છે. છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં સરકારી બેંકો, સિડબી (SIDBI) અને એક્ઝિમ બેંક (EXIM Bank) દ્વારા કુલ 21.71 લાખ કરોડનું નિકાસ ધિરાણ આપવામાં આવ્યું છે. આમ, ભલે લોન રાઇટ-ઓફનો આંકડો મોટો લાગે, પરંતુ તે એક નિયમિત બેંકિંગ પ્રક્રિયાનો ભાગ છે અને તેની સાથે-સાથે સરકારી બેંકોની આર્થિક સ્થિતિ મજબૂત બની રહી છે, જે ભારતીય અર્થતંત્ર માટે એક સકારાત્મક સંકેત છે.

આ પણ વાંચો- રેલવેનો સપાટો: 3 કરોડથી વધુ નકલી યુઝર ID બ્લોક, હવે તત્કાલ ટિકિટ મેળવવી થશે એકદમ આસાન