ભારતના બેંગલોરના દેવનહલ્લીમાં ફોક્સકોનના આઈફોન નિર્માણ પ્લાન્ટે ન માત્ર આ વિસ્તારની તસવીર બદલી નાખી છે, પરંતુ તેણે અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની ભારતમાંથી આઈફોન ફેક્ટરીઓને અમેરિકા ખસેડવાની યોજનાઓને પણ પડકાર આપ્યો છે. ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સના એક વિગતવાર અહેવાલમાં ખુલાસો થયો છે કે ભારતમાં ઓછી મજૂરી અને સરળતાથી ઉપલબ્ધ જમીન જેવા પરિબળો એપલ અને ફોક્સકોન જેવી કંપનીઓને ભારતમાં આઈફોન બનાવવા માટે આકર્ષે છે, જે અમેરિકામાં શક્ય નથી.
ટ્રમ્પ ભારતમાંથી આઈફોન ફેક્ટરીઓ શા માટે નહીં છીનવી શકે? US મીડિયાએ જ ખોલી અમેરિકાની નબળાઈ
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે તાજેતરમાં ભારત અને ચીન સહિતના દેશો પર ભારે ટ્રેડ ટેરિફ લગાવ્યા છે અને એપલને અમેરિકામાં આઈફોન ફેક્ટરીઓ સ્થાપવાનું કહ્યું છે. ટ્રમ્પનું કહેવું છે કે આનાથી અમેરિકી નાગરિકોને રોજગારી મળશે. જોકે, ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સનો અહેવાલ સ્પષ્ટ કરે છે કે અમેરિકામાં ફેક્ટરી સ્થાપવી એપલ માટે આર્થિક અને વ્યવહારિક રીતે વધુ પડકારજનક છે.
અપડેટેડ 05:01:06 PM Jul 01, 2025 પર
કાઉન્ટરપોઈન્ટ રિસર્ચના અહેવાલ મુજબ, આ વર્ષની શરૂઆત સુધીમાં વિશ્વભરમાં વેચાતા 18% આઈફોન ભારતમાં બન્યા હતા.
એક ફેક્ટરીએ બદલી આખી તસવીર
બેંગલોરના દેવનહલ્લીમાં ફોક્સકોનનો 300 એકરમાં ફેલાયેલો પ્લાન્ટ શરૂ થયો ત્યારથી આ વિસ્તારમાં અભૂતપૂર્વ વિકાસ જોવા મળ્યો છે. ફોક્સકોન દ્વારા 2.5 અબજ ડોલરનું રોકાણ કરવામાં આવ્યું છે, જેના કારણે અન્ય ઘણી કંપનીઓ પણ આ વિસ્તારમાં આવી છે. આ પ્લાન્ટના એક ભાગમાં હાલમાં 8,000 લોકો કામ કરે છે, અને સંપૂર્ણ રીતે શરૂ થતાં આ સંખ્યા 40,000 સુધી પહોંચશે. આ ઉપરાંત, રિયલ એસ્ટેટ, શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ, હોસ્પિટલો અને અન્ય ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સે આ વિસ્તારને એક વાઈબ્રન્ટ હબમાં ફેરવી દીધો છે. ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સના અહેવાલ મુજબ, દેવનહલ્લીમાં જમીનના ભાવમાં 400%થી વધુનો વધારો થયો છે, અને 57 મેગા રિયલ એસ્ટેટ પ્રોજેક્ટ્સ ચાલી રહ્યા છે.
ટ્રમ્પની ટ્રેડ ટેરિફ નીતિ અને એપલની મજબૂરી
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે તાજેતરમાં ભારત અને ચીન સહિતના દેશો પર ભારે ટ્રેડ ટેરિફ લગાવ્યા છે અને એપલને અમેરિકામાં આઈફોન ફેક્ટરીઓ સ્થાપવાનું કહ્યું છે. ટ્રમ્પનું કહેવું છે કે આનાથી અમેરિકી નાગરિકોને રોજગારી મળશે. જોકે, ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સનો અહેવાલ સ્પષ્ટ કરે છે કે અમેરિકામાં ફેક્ટરી સ્થાપવી એપલ માટે આર્થિક અને વ્યવહારિક રીતે વધુ પડકારજનક છે. ભારતમાં ઓછી મજૂરીએ કામ કરવા તૈયાર કામદારો અને જમીનની સરળ ઉપલબ્ધતા એપલને આકર્ષે છે, જે અમેરિકામાં ઉપલબ્ધ નથી.
ભારતની વધતી જતી આઈફોન ઉત્પાદન ક્ષમતા
કાઉન્ટરપોઈન્ટ રિસર્ચના અહેવાલ મુજબ, આ વર્ષની શરૂઆત સુધીમાં વિશ્વભરમાં વેચાતા 18% આઈફોન ભારતમાં બન્યા હતા. વર્ષના અંત સુધીમાં આ આંકડો 30% સુધી પહોંચવાની અપેક્ષા છે. ફોક્સકોનનો દેવનહલ્લી પ્લાન્ટ સંપૂર્ણ રીતે કાર્યરત થશે ત્યારે આઈફોન ઉત્પાદનમાં ભારતનો હિસ્સો વધુ વધશે. આ ઉપરાંત, ફોક્સકોનની સાથે તાઈવાન, અમેરિકા અને દક્ષિણ કોરિયાની અન્ય કંપનીઓએ પણ ભારતમાં પોતાના પ્લાન્ટ સ્થાપ્યા છે, જે આઈફોન માટે પાર્ટ્સ સપ્લાય કરે છે.
કોરોનાએ બદલી ગયું ગ્લોબલ સપ્લાય ચેઈન
કોરોના મહામારી પહેલાં આઈફોનનું મોટા ભાગનું ઉત્પાદન ચીનમાં થતું હતું. જોકે, કોરોનાએ સપ્લાય ચેઈનને ખોરવી નાખતાં એપલે એક જ દેશ પર નિર્ભરતા ઘટાડવાનો નિર્ણય લીધો અને ભારત તરફ વળ્યું. ભારતની વધતી જતી ઉત્પાદન ક્ષમતા અને અનુકૂળ આર્થિક પરિસ્થિતિઓએ એપલને આ નિર્ણય લેવામાં મદદ કરી. ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સના અહેવાલ મુજબ, ભારતમાં દર વર્ષે 1 કરોડ નવી નોકરીઓની જરૂર હોવાથી અહીં મજૂરીના દર ઓછા છે, જે કંપનીઓ માટે ફાયદાકારક છે.
ભારતનો વિકાસ અને ભવિષ્યની સંભાવનાઓ
દેવનહલ્લીનું ઉદાહરણ દર્શાવે છે કે એક ફેક્ટરી કેવી રીતે આખા વિસ્તારનો કાયાપલટ કરી શકે છે. થોડા વર્ષો પહેલાં આ વિસ્તાર નિર્જન હતો, અને સ્થાનિક લોકોને રોજગાર માટે બેંગલોર જેવા શહેરોમાં જવું પડતું હતું. હવે, ફોક્સકોનના પ્લાન્ટના આગમનથી આ વિસ્તારમાં રિયલ એસ્ટેટ, શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને હોસ્પિટલોનો વિકાસ થયો છે. આગામી વર્ષોમાં ભારતની આઈફોન ઉત્પાદન ક્ષમતા વધવાની સાથે અન્ય ઉદ્યોગો પણ આકર્ષાશે, જે દેશના આર્થિક વિકાસને વેગ આપશે.
MoneyControl News
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.
