Utkarsh Small Finance Bankનો IPO થયો ઓપન, જાણો શું રિટેલ રોકાણકારોએ કરવું જોઈએ રોકાણ?
Utkarsh Small Finance Bank IPO: ઉત્કર્ષ સ્મૉલ ફાઇનાન્સ સ્મૉલ બેન્કની ઈનીશિયલ પબ્લિક ઑફર (IPO) આજથી એટલે કે બુધવાર, 12 જુલાઇથી બોલી માટે ખુલી છે. કંપની તેના IPO દ્વારા આશરે 500 કરોડ રૂપિયા એકત્ર કરવાની તૈયારી કરી રહી છે. રિટેલ રોકાણકારોએ શું આ IPOમાં રોકાણ કરવું જોઈએ?
Utkarsh Small Finance Bank IPO: ઉત્કર્ષ સ્મૉલ ફાઇનાન્સ સ્મૉલ બેન્કની ઈનીશિયલ પબ્લિક ઑફર (IPO) આજથી એટલે કે બુધવાર, 12 જુલાઇથી બોલી માટે ખુલી છે. કંપની તેના IPO દ્વારા આશરે 500 કરોડ રૂપિયા એકત્ર કરવાની તૈયારી કરી રહી છે અને તેના પૈસાનું ઉપયોગ બેન્કની ટિયર 1 કેપિટલને વધારો અને તેના ભવિષ્યની ફંડિંગ જરૂરતોને પૂરા કરવામાં કર્યા છે. ઉત્કર્ષ સ્મૉલ ફાઇનાન્સ સ્મૉલ બેન્ક એક રીતે માઈક્રોફાઈનાન્સ લેન્ડિંગના કારોબારમાં છે અને મુખ્ય રૂપથી જ્વાઈન્ટ લાયબિલિટી ગ્રુપ (JLG) લોન વેચવું છે. જો કે છેલ્લા અમુક વર્ષથી તેના લોન બુકમાં JLG લોનને હિસ્સો ધીરે-ધીરે ઘટી રહી છે. નાણાકીય વર્ષ 2017 માં તે બુક લોનબુકનો 95 ટકા હતો, જો નાણાકીય વર્ષ 2023ના અંતમાં 66 ટકા પર આવી ગયો છે.
તેના પ્રમોટર કંપનીનું નામ ઉત્કર્ષ કોરઈનવેસ્ટ લિમિટેડ છે, જેની પાસે બેન્કની હાલમાં 84 ટકા હિસ્સો છે.
જ્યારે બજારમાં પહેલાથી તમામ પ્રાઈવેટ બેન્કોના શેર હાજર છે, આવામાં રોકાણકારોને આ IPOના વિષયમાં શું વિચાર જોઈએ?
સૌથી પહેલા, આઈપીઓના વેલ્યૂએશન ઘણી આકર્ષક છે. ઉત્કર્ષના વેલ્યૂએશન નાણાકીય વર્ષ 2025ના અનુમાનિત બુક વેલ્યૂના માત્ર 0.8 ગુણો કર્યા છે. હેલ્દી રિટર્ન રેશ્યોને જોઈએ પણ તે આકર્ષક છે. તેની સિવાય, દેશમાં ઓછી ક્રેડિટ પહોંચીને કારણે ઉત્કર્ષની પાસે ગ્રોથની ઘણી સંભાવના છે. ઉત્કર્ષના તેના કારોબાર જાન્યુઆરી 2017માં શરૂ કર્યા હતા. તેના બાદ તેમાં યૂપી અને બિહારના ગ્રામીણ અને અર્ધ-શહરી વિસ્તાર (લોન બુકનો 56 ટકા)માં ક્રેડિટની ઓછી પહોંતનો લાભ ઉઠાવતા તેના લોન બુકમાં ભારી ગ્રોથ જોા મળી હતી.
બેન્કનું લક્ષ્ય નિમ્ન અને મધ્યમ આવક વાળો પરિવારનો લોન આપવા વાળા પ્રમુખ પાર્ટનર બન્યો છે.
મજબૂત લોન ગ્રોથ
ઉત્કર્ષનો ગ્રોસ લોન પોર્ટફોલિયો નાણાકીય વર્ષ 2023ના અંતમાં 31 ટકા (FY19-FY23)ના સીએજીઆરથી વધીને 13,957 કરોડ રૂપિયા સુધી પહોંચી ગઈ છે.
જો કે, અસુરક્ષિત માઈક્રોફાઈનાન્સ લોન અને એક ખાસ વિસ્તારમાં લોનની વધું હિસ્સો તેના લોન બુકના સ્વાભાવિક રૂપથી જોખિમ ભર્યો છે. નાણાકીય વર્ષ 2023ના અંત સુધી કુલ લોન બુકમાં યૂપી અને બિહારનો હિસ્સો લગભગ 57 ટકા હતો.
જો કે બેન્કે છેલ્લા છ વર્ષમાં બીજી રીતે લોનમાં ઉતરીને તેના પોર્ટફોલિયોમાં વિવિધતા લાવી રહી છે. જેમ સંપત્તિની સામે લોન, મોંધો હોમ લોન, અને વાહન લોન, વગેરે. તેણે FY23માં ગોલ્ડ લોન પણ રજૂ કર્યા છે.
બેન્કના ડિપોઝિટમાં સુધાર થઈ રહ્યો છે
એડવાન્સની સરખામણીમાં બેન્કનું ડિપોઝિટ જમા વધું તેજીતી વધી રહી છે. FY23માં વર્ષના આધાર પર તેના ડિપૉઝિટમાં 36 ટકાનો વધારો થયો છે.
નાણાકીય વર્ષ 2023માં ઓછો ખર્ચ વાળા "કરેન્ટ અકાઉન્ટ સેવિંગ અકાઉન્ટ (CASA)" ડિપૉઝિટનો હિસ્સામાં ઘટાડો આવ્યો છે. જો કે પૂરી ઈન્ડસ્ટ્રીમાં આવું ટ્રેન્ડ જોવા મળ્યો હતો. બીજી તરફથી નાણાકીય વર્ષ 2023માં CASA હિપૉઝિટ અને રિટેલ ડિપૉઝિટની કુલ જમામાં હિસ્સો વધીને 61.6 ટકા (નાણાકીય વર્ષ 2021માં 57.5 ટકા) થઈ ગઈ છે. તેમાં ફંડિંગ ખર્ચ ઓછું કરવામાં મદદ મળશે (નાણાકીય વર્ષ 2021માં 81 ટકાથી નાણાકીય વર્ષ 2023માં 7 ટકા) છે.
ચૂંકિ બેન્ક CASA રેશ્યો ઈન્ડસ્ટ્રીના સરેસારથી ઓછી છે. આવામાં ડિપોઝિટ વધારવા માટે બોન્કોની સરખામણીમાં વધું સેવિંગ રેટ ઑફર કરી રહી છે.
એસેટ ક્વાલિટી સામન્ય થઈ રહી છે
ઉત્કર્ષનો ગ્રોસ-નૉન પરફોર્મિંગ અસેટ (Gross NPA) નાણાકીય વર્ષ 2023માં ઘટીને 3.23 ટકા થઈ ગયો છે. જો નાણાકીય વર્ષ 2022માં 6.1 ટકા હતો. બેન્કની સ્લિપેજમાં ઘટાડો, રાઈટ-ઑફ અને સારા કલેક્શનને કારણે તેને ઓછો કરવામાં મદદ મળશે. અસેટ ક્વાલિટીમાં સુધારની સાથે નાણાકીય વર્ષ 2023માં તેની ક્રેડિટ ખર્ચ પણ ઓછી થઈ છે. જેમાં બેન્કના નફામાં સુધાર કરવામાં મદદ મળે.
તેનું કુલ લોન બુકમાં પાઈક્રો-ફાઈનાન્સ લોનનો હિસ્સો નાણાકીય વર્ષ 2023માં ઘટીને 66 ટકા થઈ ગઈ છે, જો નાણાકીય વર્ષ 2021માં લગભગ 82 ટકા હતો. જો કે તેમ છતાં માઈક્રોફાઈનાન્સના ઉચ્ચો હિસ્સોને જોતા તેના અસેટ ક્વાલિટી હજી પણ નબળો બન્યો છે.
બેન્ક નાના ઉધારકર્તાઓને અસુરક્ષિત લોન આપે છે, તેની પાસે આવકમાં કોઈ રીતે ઝડકોને સહન કરવાની ક્ષમતા થઈ સીમિત છે. આવામાં લોન લઇને ઝોખિમ બન્યો છે.
જોરદાર પ્રોફિટ
ઉત્કર્ષનો પ્રોફિટને મજબૂત નેટ ઈન્ટરેસ્ટ માર્જિન (NIM)થી માપી શકે છે, જો કે માઈક્રો-લેન્ડિંગ બુક પર વધું રેટ કારણે છેલ્લા વર્ષમાં 8.2-9.6 ટકાની સીમામાં બની છે.
નાણાકીય વર્ષ 2023માં બેન્કના RoA વધીને 2.4 ઠકા થવા, સારા માર્જિન અને ઓછું ક્રેડિટ ખર્ચથી તેનો નફો વધારવામાં મદદ મળી છે. જો કે બેન્કનું કોસ્ટ-ટૂ ઈનકમ રેશ્યો ઉચ્ચ સ્તર પર બન્યો છે કારણ કે તે તેના કારોબારને વધારવા માટે રોકાણ કરી રહી છે. લોન બુકમાં ગ્રોથની સાથે તેના કારોબારી એફિશિએન્શીમાં પણ પણ સુધાર થશે.