એશિયા પાવર ઈન્ડેક્સ 2025: ભારત વિશ્વના ટોચના 3 શક્તિશાળી દેશોમાં, 'મેજર પાવર' તરીકે ઉભર્યું
Asia Power Index 2025 લોવી ઇન્સ્ટિટ્યૂટના એશિયા પાવર ઇન્ડેક્સ 2025 મુજબ ભારત વિશ્વના ટોચના 3 શક્તિશાળી દેશોમાં સ્થાન મેળવી 'મેજર પાવર' બન્યું છે. જાણો અમેરિકા, ચીન અને અન્ય દેશોની સ્થિતિ અને બદલાતા પ્રાદેશિક શક્તિ સંતુલન વિશે.
Asia Power Index 2025 લોવી ઇન્સ્ટિટ્યૂટના એશિયા પાવર ઇન્ડેક્સ 2025 મુજબ ભારત વિશ્વના ટોચના 3 શક્તિશાળી દેશોમાં સ્થાન મેળવી 'મેજર પાવર' બન્યું છે.
Asia Power Index 2025: ઓસ્ટ્રેલિયાની પ્રતિષ્ઠિત થિંક-ટેન્ક, લોવી (Lowy) ઇન્સ્ટિટ્યૂટએ પોતાનો વાર્ષિક 'એશિયા પાવર ઇન્ડેક્સ 2025' રિપોર્ટ જાહેર કર્યો છે, જે એશિયા ક્ષેત્રમાં રાજકીય, આર્થિક અને સૈન્ય શક્તિના સમીકરણોમાં થઈ રહેલા મોટા ફેરફારોને ઉજાગર કરે છે. આ રિપોર્ટ એશિયાના 27 દેશોમાં 8 મુખ્ય ક્ષેત્રો – સૈન્ય ક્ષમતા, સંરક્ષણ નેટવર્ક, આર્થિક તાકાત, રાજદ્વારી પ્રભાવ, સાંસ્કૃતિક પહોંચ, લચીલાપણું, ભવિષ્યના સંસાધન ક્ષમતા અને આર્થિક સંબંધો પર આધારિત વિસ્તૃત મૂલ્યાંકન પૂરું પાડે છે. આ ઇન્ડેક્સ મુજબ, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ઑફ અમેરિકાનો પ્રભાવ ઘટ્યો છે, જ્યારે ચીન મુખ્ય શક્તિ તરીકે મજબૂત રીતે ઉભરી રહ્યું છે અને ભારત સતત પ્રગતિ કરી રહ્યું છે.
ભારતનો વધતો પ્રભાવ: 'મેજર પાવર' તરીકે ઉદય
લોવી ઇન્સ્ટિટ્યૂટનો રિપોર્ટ એશિયામાં ભારતનો વધતો પ્રભાવ સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે. વર્ષ 2025માં, ભારતે 40.0નો સ્કોર મેળવીને 'મેજર પાવર' બનવાની સીમા પાર કરી લીધી છે. ભારતનો આ નોંધપાત્ર ઉદય તેની મજબૂત આર્થિક વૃદ્ધિ અને વધતી સૈન્ય તાકાતને આભારી છે. જોકે, રિપોર્ટમાં ધ્યાન દોરવામાં આવ્યું છે કે ભારતનો રાજદ્વારી અને આર્થિક પ્રભાવ હજી તેની વધેલી સૈન્ય અને સંસાધન શક્તિ સાથે સંપૂર્ણપણે સુસંગત નથી. આ દર્શાવે છે કે ભારત પાસે ભવિષ્યમાં પોતાની વૈશ્વિક શક્તિ વધારવાની હજુ ઘણી મોટી સંભાવનાઓ છે.
દુનિયાના ટોચના 10 શક્તિશાળી દેશોની સ્થિતિ
એશિયા પાવર ઇન્ડેક્સ 2025 મુજબ, વૈશ્વિક શક્તિના સ્તરે ફક્ત અમેરિકા અને ચીનને જ 'સુપર પાવર' શ્રેણીમાં સ્થાન મળ્યું છે. અમેરિકા હજુ પણ ટોચ પર 80.5ના સ્કોર સાથે બિરાજમાન છે, પરંતુ 2018માં ઇન્ડેક્સ શરૂ થયા પછી આ તેનો સૌથી ઓછો સ્કોર છે, જે ટ્રમ્પ પ્રશાસન દરમિયાન લેવાયેલા નીતિગત નિર્ણયોને કારણે એશિયામાં અમેરિકી પ્રભાવમાં ઘટાડો સૂચવે છે. બીજી તરફ, ચીન 73.7 ના સ્કોર સાથે બીજા ક્રમે રહીને અમેરિકા સાથેનો તફાવત સતત ઘટાડી રહ્યું છે.
આ યાદીમાં ભારત 40.0 સ્કોર સાથે ત્રીજા સ્થાને રહીને 'મેજર પાવર' તરીકે ઉભર્યું છે. ત્યારબાદ, જાપાન 38.8 સ્કોર સાથે ચોથા ક્રમે, રશિયા 32.1 સ્કોર સાથે પાંચમા સ્થાને, ઓસ્ટ્રેલિયા 31.8 સ્કોર સાથે છઠ્ઠા ક્રમે, દક્ષિણ કોરિયા 31.5 સ્કોર સાથે સાતમા સ્થાને, સિંગાપોર 26.8 સ્કોર સાથે આઠમા સ્થાને, ઇન્ડોનેશિયા 22.5 સ્કોર સાથે નવમા સ્થાને અને મલેશિયા 20.6 સ્કોર સાથે દસમા સ્થાને છે. આ તમામ દેશો 'મિડલ પાવર' શ્રેણીમાં સ્થાન ધરાવે છે. નોંધનીય છે કે પાકિસ્તાન આ ટોચના 10 દેશોમાંથી બહાર છે અને તેને 16મું સ્થાન મળ્યું છે.
રશિયાની સ્થિતિ મજબૂત: 'મિડલ પાવર'નો વધતો પ્રભાવ
રશિયાએ 2019 પછી પહેલીવાર એશિયામાં પોતાનો પ્રભાવ વધાર્યો છે. યુક્રેન યુદ્ધ બાદ લાગુ કરાયેલા પ્રતિબંધોને કારણે ગુમાવેલો પ્રભાવ તેણે હવે પાછો મેળવી લીધો છે. રશિયાની આ પ્રાદેશિક હાજરી વધવાનું મુખ્ય કારણ ચીન અને ઉત્તર કોરિયા સાથેની તેની મજબૂત સંરક્ષણ અને આર્થિક ભાગીદારી છે. આના પરિણામે, રશિયાએ 2024માં ઓસ્ટ્રેલિયાથી ગુમાવેલું 5મું સ્થાન ફરીથી હાંસલ કર્યું છે, જે દર્શાવે છે કે વૈશ્વિક ભૂ-રાજકીય પરિસ્થિતિઓ કેવી રીતે શક્તિ સંતુલનને અસર કરી શકે છે.
ઉપરોક્ત દેશો ઉપરાંત, જાપાન, દક્ષિણ કોરિયા અને ઓસ્ટ્રેલિયા જેવા દેશો પણ મજબૂત આર્થિક, તકનીકી અને રાજદ્વારી પ્રયાસો સાથે 'મિડલ પાવર' તરીકે એશિયામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહ્યા છે. આ રિપોર્ટ એશિયાના સતત વિકસતા અને બદલાતા શક્તિ લેન્ડસ્કેપનું એક સ્પષ્ટ ચિત્ર પૂરું પાડે છે, જ્યાં ઉભરતી શક્તિઓ અને પરંપરાગત દિગ્ગજો વચ્ચે ગતિશીલ સ્પર્ધા જોવા મળી રહી છે.
NEW RESEARCH: The @LowyInstitute has today released the 2025 edition of the Asia Power Index, authored by @SusannahCPatton & @JackRSato, which measures resources and influence to rank the relative power of states in Asia.