Operation Digiscrap: ન્હાવા શેવા બંદરે 23 કરોડના જૂના લેપટોપ અને CPU જપ્ત, સુરતનો માસ્ટરમાઇન્ડ ઝડપાયો

Operation Digiscrap: નવી મુંબઈના ન્હાવા શેવા બંદરે રાજસ્વ ખુફિયા નિદેશાલય (DRI) દ્વારા મોટી કાર્યવાહી હાથ ધરવામાં આવી છે. 'ઓપરેશન ડિજીસ્ક્રેપ' નામના આ અભિયાનમાં 23 કરોડ રૂપિયાની કિંમતના જૂના લેપટોપ, CPU અને અન્ય ઈલેક્ટ્રોનિક સાધનો જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે. આ સાથે જ સુરત સ્થિત તસ્કરીના માસ્ટરમાઇન્ડની પણ ધરપકડ કરવામાં આવી છે.

આ જૂના ઈલેક્ટ્રોનિક સામાનને એલ્યુમિનિયમ સ્ક્રેપની આડમાં છુપાવીને દેશમાં લાવવામાં આવ્યો હતો. સરકારી નિયમો અનુસાર, જૂના અને ઉપયોગમાં લેવાયેલા ઈલેક્ટ્રોનિક સાધનોનું આયાત પ્રતિબંધિત છે, કારણ કે તેનાથી ઈ-વેસ્ટ વધે છે, જે પર્યાવરણ અને લોકોના સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમી છે.

શું મળી આવ્યું?

DRIએ ચાર કન્ટેનરમાંથી 17,760 જૂના લેપટોપ, 11,340 મિની/બેરબોન CPU, 7,140 પ્રોસેસર ચિપ્સ અને અન્ય ઈલેક્ટ્રોનિક સામગ્રી જપ્ત કરી છે. આ તમામ સામાનની કુલ કિંમત 23 કરોડ રૂપિયા છે. આ સામગ્રીને સીમા શુલ્ક અધિનિયમ, 1962ની કલમ 110 હેઠળ જપ્ત કરવામાં આવી છે. સરકારી નીતિ મુજબ, આવા પ્રતિબંધિત સામાનને ફરીથી નિકાસ કરવો જોઈએ અથવા તેને નકામો કરીને કબાડમાં ફેરવવો જોઈએ.

ફોરેન ટ્રેડ પોલિસી (FTP) 2023, ઈ-વેસ્ટ (મેનેજમેન્ટ) નિયમો, 2022 અને ઈલેક્ટ્રોનિક્સ એન્ડ આઈટી ગૂડ્સ (અનિવાર્ય રજિસ્ટ્રેશન) ઓર્ડર, 2021 અનુસાર, જૂના અને રિફર્બિશ્ડ લેપટોપ, CPU અને અન્ય ઈલેક્ટ્રોનિક સાધનોની આયાત પર પ્રતિબંધ છે. આ નિયમો BIS સુરક્ષા અને લેબલિંગની જરૂરિયાતોનું પાલન કરવાનું ફરજિયાત બનાવે છે, જેથી જનસ્વાસ્થ્ય અને પર્યાવરણને નુકસાન ન થાય.

તસ્કરીનો માસ્ટરમાઇન્ડ ઝડપાયો

આ તસ્કરીની યોજના બનાવનાર અને નાણાંની લેવડ-દેવડમાં સામેલ સુરતની એક ફર્મના નિદેશકને DRIએ ઝડપી લીધો છે. તેને ન્યાયિક કસ્ટડીમાં મોકલવામાં આવ્યો છે. આવી ઈ-વેસ્ટ તસ્કરીથી માત્ર પર્યાવરણ અને લોકોના સ્વાસ્થ્યને જ નહીં, પણ દેશના ઘરેલું ઉદ્યોગોને પણ નુકસાન થાય છે.

DRIની આ કાર્યવાહી દેશને ઈ-વેસ્ટના જોખમથી બચાવવા અને ઘરેલું ઉદ્યોગોને સુરક્ષિત રાખવા માટે મહત્વનું પગલું છે.

આ પણ વાંચો - ભારતીય રૂપિયાની વૈશ્વિક તાકાત: RBIના ત્રણ મોટા નિર્ણયો બદલશે વેપારની તસવીર