Kafala System Saudi Arabia: સઉદી અરેબિયામાં 50 વર્ષ બાદ કફાલા સિસ્ટમ ખતમ, લાખો વિદેશી કામદારોને મળી નવી આઝાદી!

Kafala System Saudi Arabia: સઉદી અરેબિયાએ એક ઐતિહાસિક નિર્ણય લઈને 50 વર્ષ જૂની કફાલા સિસ્ટમને આધિકારિક રીતે ખતમ કરી દીધી છે. આ સિસ્ટમ હેઠળ 1.3 કરોડથી વધુ વિદેશી કામદારો, જેમાં ભારતના લાખો કામદારોનો પણ સમાવેશ થાય છે, તેમને નવી આઝાદી મળી છે. આ બદલાવની જાહેરાત જૂન 2025માં કરવામાં આવી હતી, અને હવે તેને સત્તાવાર રીતે અમલમાં મૂકવામાં આવી છે. આ નિર્ણય સઉદી અરેબિયાના વિઝન 2030ના શ્રમ સુધારાનો એક ભાગ છે, જેનો ઉદ્દેશ દેશની અર્થવ્યવસ્થાને વધુ ખુલ્લી અને ન્યાયી બનાવવાનો છે.

કફાલા સિસ્ટમ શું હતી?

કફાલા સિસ્ટમ, જેને અરબીમાં ‘સ્પોન્સરશિપ’ સિસ્ટમ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, 1950ના દાયકાથી ખાડીના દેશો જેવા કે સઉદી અરેબિયા, કતાર, કુવૈત અને જોર્ડનમાં ચાલી રહી હતી. આ સિસ્ટમ હેઠળ વિદેશી કામદારનું કાનૂની સ્ટેટસ તેની કંપની અથવા ‘કફીલ’ (સ્પોન્સર) સાથે જોડાયેલું હતું. આના કારણે કામદારોને ઘણી મર્યાદાઓનો સામનો કરવો પડતો હતો. ઉદાહરણ તરીકે, કામદારો ન તો કંપનીની પરવાનગી વગર નોકરી બદલી શકતા, ન તો દેશ છોડી શકતા, અને ન તો તેમને કાનૂની સુરક્ષા મળતી. આનાથી કામદારોનું શોષણ થતું હતું, અને ઘણી વખત તેમને ગુલામો જેવું જીવન જીવવું પડતું હતું.

કફાલા સિસ્ટમ શા માટે શરૂ કરવામાં આવી હતી?

નવા શ્રમ સુધારામાં શું બદલાવ આવ્યા?

સઉદી અરેબિયાએ કફાલા સિસ્ટમની જગ્યાએ કોન્ટ્રાક્ટ એમ્પ્લોયમેન્ટ મોડલ લાગુ કર્યું છે. સઉદી પ્રેસ એજન્સી (SPA) અનુસાર, નવા નિયમો હેઠળ વિદેશી કામદારોને હવે કફીલની પરવાનગી વગર નોકરી બદલવાની છૂટ મળશે. આ ઉપરાંત, તેઓ એક્ઝિટ વીઝા વગર દેશ છોડી શકશે અને કાનૂની સુરક્ષાનો લાભ લઈ શકશે. આ સુધારા Vision 2030ના ભાગરૂપે કરવામાં આવ્યા છે, જેનો ઉદ્દેશ સઉદી અરેબિયાને વૈશ્વિક અર્થતંત્રમાં વધુ સ્પર્ધાત્મક બનાવવાનો છે.

સઉદી અરેબિયામાં કેટલા વિદેશી કામદારો?

સઉદી અરેબિયામાં 1.34 કરોડથી વધુ વિદેશી કામદારો કફાલા સિસ્ટમ હેઠળ કામ કરે છે, જે દેશની કુલ વસતીના 42% જેટલા છે. આમાં બાંગ્લાદેશ અને ભારતના કામદારોની સંખ્યા સૌથી વધુ છે, જ્યારે પાકિસ્તાન, નેપાળ, શ્રીલંકા અને ફિલિપાઈન્સના કામદારો પણ મોટી સંખ્યામાં છે. આમાંથી 40 લાખથી વધુ કામદારો ઘરેલું કામોમાં, જ્યારે અન્ય બાંધકામ, હોસ્પિટાલિટી અને ખેતી જેવા ક્ષેત્રોમાં કામ કરે છે.

આ બદલાવની અસર શું હશે?

કફાલા સિસ્ટમ ખતમ થવાથી 1.3 કરોડથી વધુ વિદેશી કામદારોના જીવનમાં મોટો બદલાવ આવશે. તેઓ હવે સ્વતંત્ર રીતે નોકરી બદલી શકશે, દેશ છોડી શકશે અને કાનૂની અધિકારોનો ઉપયોગ કરી શકશે. આનાથી શોષણમાં ઘટાડો થશે, કામની પરિસ્થિતિઓમાં સુધારો થશે અને કામદારોને વધુ આઝાદી અને સન્માન મળશે. આ સુધારા સઉદી અરેબિયાની અર્થવ્યવસ્થાને વધુ ન્યાયી અને સમાવેશી બનાવશે, જેનાથી વૈશ્વિક સ્તરે દેશની છબી પણ સુધરશે.

આ પણ વાંચો- India- Russia Trade: ભારતનો યુઆનમાં પેમેન્ટ, ડોલરના વર્ચસ્વને પડકાર