ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે ચાલી રહેલા દ્વિપક્ષીય વેપાર સમજૂતીના પાંચમા રાઉન્ડની વાતચીત વોશિંગ્ટન ડીસીમાં પૂર્ણ થઈ છે. ભારતની ટીમનું નેતૃત્વ કરનારા ચીફ નેગોશિએટર રાજેશ અગ્રવાલ હવે નવી દિલ્હી પરત ફરી રહ્યા છે. આ વાતચીત 1 ઓગસ્ટ 2025ના રોજ અમેરિકા દ્વારા નિર્ધારિત ટેરિફ ડેડલાઈન પહેલાં એક ઈન્ટરિમ ટ્રેડ ડીલને અંતિમ રૂપ આપવા માટે હતી. આ વાતચીતમાં ખેતી, ઓટોમોબાઈલ અને ટેરિફ સંબંધિત મુદ્દાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું, જે બંને દેશો માટે ફાયદાકારક સોદો બની શકે તેવી આશા છે.
ભારત-અમેરિકા ટ્રેડ ડીલની આશા જોરશોરથી! 1 ઓગસ્ટ પહેલાં પાંચમા રાઉન્ડની વાતચીત પૂર્ણ
ભારત-અમેરિકા ટ્રેડ ડીલની વાતચીત એક મહત્વના તબક્કે પહોંચી છે. 1 ઓગસ્ટની ડેડલાઈન નજીક આવતાં બંને દેશો એક એવા સમજૂતીની દિશામાં આગળ વધી રહ્યા છે, જે આર્થિક સંબંધોને નવી ઊંચાઈએ લઈ જશે. આ ડીલ ભારતના ગ્રામીણ અર્થતંત્ર અને લેબર-ઈન્ટેન્સિવ સેક્ટર્સ માટે નવી તકો ખોલી શકે છે, પરંતુ ખેતી અને ડેરી સેક્ટરની સુરક્ષા એ પ્રાથમિકતા રહેશે.
અપડેટેડ 05:32:39 PM Jul 20, 2025 પર
અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે 1 ઓગસ્ટ, 2025થી ઘણા દેશો પર રેસીપ્રોકલ ટેરિફ લાગુ કરવાની જાહેરાત કરી છે.
વાતચીતની વિગતો અને પડકારો
ભારતે ખેતી અને ડેરી પ્રોડક્ટ્સ પર ડ્યૂટીમાં છૂટછાટ આપવાની અમેરિકાની માગણી સામે સખત વલણ અપનાવ્યું છે. ભારતના 80 મિલિયનથી વધુ નાના ખેડૂતો ડેરી સેક્ટર સાથે જોડાયેલા છે, જેના કારણે આ સેક્ટરને "રેડ લાઈન" તરીકે ગણવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત, અમેરિકા ભારતમાં જેનેટિકલી મોડિફાઈડ (GM) પાકો અને કેટલ ફીડના નિકાસની મંજૂરી માગે છે, જે ભારત માટે સંવેદનશીલ મુદ્દો છે. બીજી તરફ, ભારતે ટેક્સટાઈલ, ટોય્ઝ, લેધર ગૂડ્સ, ફર્નિચર, જેમ્સ એન્ડ જ્વેલરી અને ઓટોમોટિવ કમ્પોનન્ટ્સ જેવા લેબર-ઈન્ટેન્સિવ સેક્ટર્સમાં અમેરિકા પાસેથી વધુ માર્કેટ એક્સેસની માગણી કરી છે.
આ વાતચીતમાં ભારતે લગભગ 12,000 ટેરિફ લાઈન્સમાંથી 90% પર ડ્યૂટીને 0%થી 5% સુધી ઘટાડવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે, જેમાં ફ્રોઝન મીટ, માછલી, પોલ્ટ્રી અને કેટલીક ફળોનો સમાવેશ થાય છે. આ પ્રસ્તાવ હાલમાં 30% થી 100% ટેરિફની સરખામણીએ નોંધપાત્ર રાહત આપે છે. જોકે, ડેરી પ્રોડક્ટ્સ અને ચોખા, ઘઉં જેવા મુખ્ય ખાદ્ય પાકો પર ટેરિફમાં કોઈ ઘટાડો થવાની શક્યતા નથી, કારણ કે આ ભારતના 700 મિલિયન ગ્રામીણ લોકોની આજીવિકા સાથે જોડાયેલા છે.
અમેરિકાના ટેરિફનું દબાણ
અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે 1 ઓગસ્ટ, 2025થી ઘણા દેશો પર રેસીપ્રોકલ ટેરિફ લાગુ કરવાની જાહેરાત કરી છે. ભારતને હજુ સુધી આવો કોઈ લેટર મળ્યો નથી, જે એક સકારાત્મક સંકેત છે. ટ્રમ્પે જણાવ્યું હતું કે ભારત સાથે ટ્રેડ ડીલ "ખૂબ નજીક" છે અને આ સોદો અમેરિકન કંપનીઓને ભારતીય બજારમાં વધુ એક્સેસ આપશે. બ્લૂમબર્ગના રિપોર્ટ અનુસાર, અમેરિકા ભારત સાથે ટેરિફને 20%થી નીચે લાવવા માટે કામ કરી રહ્યું છે, જે ભારતને પડોશી દેશોની સરખામણીએ વધુ ફાયદાકારક સ્થિતિ આપે છે.
આર્થિક મહત્વ અને વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી
ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે FY2025માં ટ્રેડ વોલ્યૂમ $186 બિલિયન સુધી પહોંચ્યું હતું, જેમાં ભારતે $86.5 બિલિયનની નિકાસ અને $45.3 બિલિયનની આયાત કરી હતી, જેનાથી $41 બિલિયનનું ગૂડ્સ ટ્રેડ સરપ્લસ થયું હતું. સર્વિસ સેક્ટરમાં પણ ભારતે $3.2 બિલિયનનું સરપ્લસ નોંધાવ્યું હતું. આ વેપાર સમજૂતી બંને દેશોની વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીને વધુ મજબૂત કરશે અને ભારતના લેબર-ઈન્ટેન્સિવ સેક્ટર્સને નવી તકો પૂરી પાડશે.
ભવિષ્યની શક્યતાઓ
આ ઈન્ટરિમ ડીલ બંને દેશોને અંતિમ વેપાર શરતો પર ચર્ચા કરવા માટે વધુ સમય આપશે, જેનું નિરાકરણ ઓટમ સુધીમાં થવાની અપેક્ષા છે. ભારતના વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રી પીયૂષ ગોયલે જણાવ્યું હતું કે ભારત કોઈપણ ટ્રેડ ડીલને ઉતાવળમાં સ્વીકારશે નહીં અને તે રાષ્ટ્રીય હિતમાં હશે તો જ આગળ વધશે. રઘુરામ રાજન જેવા નિષ્ણાતોએ ચેતવણી આપી છે કે ભારતે ખેતી આયાત સંબંધિત વાતચીતમાં સાવચેતી રાખવી જોઈએ, કારણ કે તે ખેડૂતોની આજીવિકા પર અસર કરી શકે છે.
MoneyControl News
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.
