ગ્રોથમાં સુસ્તીના કારણે હાઈ વેલ્યુએશન પર ફંડ ભેગુ કરનાર એડટેક સ્ટાર્ટઅપ્સની ચિંતામાં વધારો
આ સ્ટાર્ટઅપ્સે તેમની રેવન્યૂના આશરે 100થી 5,000 ગણા જેટલું ફંડ ભેગુ કર્યું છે. Teachmintનું રેવન્યૂ લગભગ 5000x નો સૌથી વધુ આવક મલ્ટિપલ ધરાવે છે. માર્ચ 2022માં આ કંપનીનું મૂલ્યાંકન $500 મિલિયન રાખવામાં આવ્યું હતું.
ભારતમાં એડટેક કંપનીઓએ 2021માં $5.32 બિલિયનની મૂડી ઊભી કરી હતી, જે 2022માં 46 ટકા ઘટીને માત્ર $2.86 બિલિયન રહી હતી.
શિક્ષણ ક્ષેત્રે મોટા ભાગના મોટા સ્ટાર્ટઅપ્સના વેલ્યુએશનમાં ઘટાડો થવાના સંકેતો છે. તેનું કારણ એ છે કે તેમનો ગ્રોથ ધીમો પડવાની શક્યતા છે. ગયા વર્ષના પ્રથમ અર્ધવાર્ષિક ગાળા સુધી, આ સ્ટાર્ટઅપ્સે ખૂબ ઊંચા મૂલ્યાંકન પર ફંડ ભેગુ કર્યું હતું. આમાં ઘણા Soonicorns છે. ટૂંક સમયમાં યુનિકોર્ન બનવાની અપેક્ષા હોય તેવા સ્ટાર્ટઅપ્સને Soonicorns કહેવામાં આવે છે. ગયા વર્ષના પ્રથમ અર્ધવાર્ષિક ગાળામાં ઘણાં નાણાં ઊભા કરનારા સ્ટાર્ટઅપ્સમાં Doubtnut, Leap Scholar, Classplus અને Teachmintનો સમાવેશ થાય છે. આ સ્ટાર્ટઅપ્સે તેમની રેવન્યૂના અનેક ગણા વેલ્યુએશન પર ફંડ ભેગુ કર્યું હતું.
ઉંચુ વેલ્યુએશન બન્યું માથાનો દુખાવો
Tracxn Technologies દ્વારા Moneycontrol દ્વારા એકત્રિત કરવામાં આવેલા ડેટા અનુસાર, આ સ્ટાર્ટઅપ્સે તેમની આવકના આશરે 100 થી 5,000 ગણા જેટલું ફંડ ભેગુ કર્યું હતું. Teachmint લગભગ 5000x નો સૌથી વધુ આવક ગુણાંક ધરાવે છે. માર્ચ 2022માં આ કંપનીનું મૂલ્યાંકન $500 મિલિયન રાખવામાં આવ્યું હતું. તેની આવક માત્ર $96,595 હતી. ડાઉટનન્ટે કન્વર્ટિબલ નોટ્સ દ્વારા $2.5 મિલિયન ઊભા કર્યા. FY22માં તેની આવક માત્ર રૂપિયા 10.8 કરોડ હતી. અગાઉ, ડાઉટનટે જાન્યુઆરી 2021માં 382 રૂપિયાના રેવન્યુ ગુણાંક પર $32 મિલિયન ભેગુ કર્યા હતા.
છેલ્લા બે વર્ષમાં ફંડિંગમાં મોટો ઘટાડો
ઇન્વેસ્ટર્સ કંપનીની કિંમત નક્કી કરવા માટે રેવન્યુ મલ્ટિપલનો ઉપયોગ કરે છે. સ્ટાર્ટઅપનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે, સામાન્ય રીતે પાછળના 12-મહિનાના ગુણાંકને બદલે ફોરવર્ડ રેવન્યુ મલ્ટિપલનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. જોકે, અંદાજ છેલ્લા 12 મહિનાના ડેટા પર આધારિત છે. છેલ્લા બે વર્ષમાં એડટેક સેક્ટરમાં ફંડિંગમાં મોટો ઘટાડો થયો છે. આમાં આર્થિક સ્થિતિમાં ફેરફારનો મોટો હાથ છે. ટેક્નોલોજી આધારિત એજ્યુકેશનલ સોલ્યુશનની ડિમાન્ડમાં ભારે ઘટાડો થયો છે.
સતત ઘટતું ફંડ
ભારતમાં એડટેક કંપનીઓએ 2021માં $5.32 બિલિયનની મૂડી ઊભી કરી હતી, જે 2022માં 46 ટકા ઘટીને માત્ર $2.86 બિલિયન રહી હતી. કોરોના મહામારીના બે વર્ષ 2020 અને 2021માં ઓનલાઈન લર્નિંગની માંગ ઘણી વધી ગઈ હતી. જેના કારણે આ કંપનીઓએ ઉંચા વેલ્યુએશન પર હજારો કરોડ ડોલર ભેગા કર્યા હતા. આ પછી ભારતમાં એડટેક સેક્ટરમાં ચાર મોટી કંપનીઓ ઉભરી આવી. તેને પગલે નાની કંપનીઓએ પણ ઘણું ફંડ ભેગુ કર્યું હતું.
કોરોનાની અસર ઓછી થવાને કારણે આ સમસ્યા શરૂ થઈ
કોરોના રોગચાળાની અસર ઓછી થયા પછી જ્યારે ફિઝિકલ ટ્યુશન સેન્ટરો ખોલવાનું શરૂ થયું, ત્યારે ઓનલાઈન લર્નિંગ સેવાઓની માંગમાં ઘટાડો થવા લાગ્યો. આ કારણે સ્ટાર્ટઅપ્સે તેમના વિકાસના અંદાજમાં ફેરફાર કરવાનું શરૂ કર્યું. તેઓએ તેમનું બિઝનેસ મોડલ પણ બદલ્યું છે. વિશ્વના અન્ય ભાગોમાં પણ એડટેક કંપનીઓના વેલ્યુએશનમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.