International Yoga Day 2024: આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસની થીમ અને તેનુ મહત્વ અહીં જાણો

International Yoga Day 2024: દર વર્ષે 21મી જૂને આખું વિશ્વ આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ ઉજવવા માટે એકસાથે આવે છે. આ વૈશ્વિક ઘટના યોગની પ્રાચીન ભારતીય પ્રથા અને શારીરિક, માનસિક અને આધ્યાત્મિક સુખાકારી પર તેની ઊંડી અસરને માન્યતા આપે છે.

યોગ શબ્દ સંસ્કૃત શબ્દ "યુજ" પરથી છે, જેનો અર્થ થાય છે "જોડાવું" અથવા "એક થવું", અને તે મન, શરીર અને ભાવનામાં સંવાદિતા લાવવાની ફિલસૂફીનું પ્રતીક છે. તે માત્ર શારીરિક આસનો કરતાં ઘણું વધારે છે, કારણ કે તે સ્વાસ્થ્ય માટે એક સર્વગ્રાહી અભિગમ છે, શ્વાસ લેવાની કસરતો, ધ્યાન અને નૈતિક સિદ્ધાંતોને એકીકૃત કરે છે.

21 જૂન, 2024 ના રોજ ઉજવવામાં આવનાર યોગ દિવસને લઈને વિશ્વભરમાં વિશેષ કાર્યક્રમો છે. આ સંદર્ભે ભારતમાં પણ મોટા પાયે તૈયારીઓ કરવામાં આવી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં, આ લેખમાં આપણે તેના મહત્વ અને થીમ વિશે જાણીશું.

આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે?

યોગના અનેક ફાયદાઓ વિશે વિશ્વભરમાં જાગૃતિ લાવવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. માનસિક અને શારીરિક સુખાકારી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી પ્રાચીન ભારતીય પ્રથાને ઓળખવાનો દિવસ છે.

યોગ દિવસ ઉજવવા પાછળના કારણો નીચે મુજબ છે:

પ્રાચીન પરંપરા: યોગ એ એક એવી પ્રથા છે જે ભારતમાં હજારો વર્ષો પહેલા ઉદ્ભવી હતી. તેની ઉજવણી કરીને તેનું ઐતિહાસિક મહત્વ સ્વીકારવામાં આવે છે.

સમગ્ર સ્વાસ્થ્ય: યોગ શારીરિક વ્યાયામથી આગળ વધે છે. તે માનસિક અને આધ્યાત્મિક પાસાઓનો સમાવેશ કરે છે, અને એકંદર સુખાકારીની ભાવનાને પ્રોત્સાહન આપે છે.

વૈશ્વિક અપીલ: તાજેતરના સમયમાં યોગની લોકપ્રિયતા સમગ્ર વિશ્વમાં નોંધપાત્ર રીતે વધી છે. આ દિવસ તેની સાર્વત્રિક સ્વીકૃતિની ઉજવણી કરે છે.

ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ સપ્ટેમ્બર 2014 માં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભા (UNGA) ને સંબોધિત કર્યું હતું. તેમના ભાષણ દરમિયાન તેમણે દર વર્ષે આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ ઉજવવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.

વડાપ્રધાન મોદીએ યોગના કલ્યાણકારી લાભો અને આરોગ્ય પ્રત્યેના તેના સર્વગ્રાહી અભિગમ પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે 21 જૂન એ ઉજવણી માટે આદર્શ તારીખ છે, કારણ કે તે ઘણી સંસ્કૃતિઓમાં મહત્વ ધરાવે છે અને ઉત્તર ગોળાર્ધમાં ઉનાળાની અયનકાળ છે.

આ પ્રસ્તાવને વેગ મળ્યો અને સંયુક્ત રાષ્ટ્રએ ડિસેમ્બર 2014માં 21 જૂનને આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ તરીકે સત્તાવાર રીતે જાહેર કરવાનો ઠરાવ પસાર કર્યો. તે જ સમયે, રેકોર્ડ બ્રેક 175 સભ્ય દેશોએ પ્રસ્તાવને સમર્થન આપ્યું હતું.

સંયુક્ત રાષ્ટ્રએ ઉલ્લેખ કર્યો છે: “આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસની સ્થાપના માટેના ડ્રાફ્ટ ઠરાવની દરખાસ્ત ભારત દ્વારા કરવામાં આવી હતી અને તેને રેકોર્ડ 175 સભ્ય દેશો દ્વારા સમર્થન આપવામાં આવ્યું હતું. સામાન્ય સભાના 69મા સત્રના ઉદ્ઘાટન દરમિયાન પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ તેમના સંબોધનમાં સૌપ્રથમ પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો, જેમાં તેમણે કહ્યું હતું: “યોગ એ આપણી પ્રાચીન પરંપરાની અમૂલ્ય ભેટ છે. યોગ મન અને શરીર, વિચાર અને ક્રિયાની એકતાનું પ્રતીક છે...એક સર્વગ્રાહી અભિગમ, જે આપણા સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારી માટે મૂલ્યવાન છે. યોગ એ માત્ર કસરત નથી; તે પોતાની જાત સાથે, વિશ્વ સાથે અને પ્રકૃતિ સાથે એકતાની ભાવના શોધવાનો એક માર્ગ છે."

પ્રસ્તાવમાં કહેવમાં આવ્યું છે કે "વ્યક્તિઓ અને વસ્તીઓ માટે તંદુરસ્ત પસંદગી કરવી અને સારા સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપતી જીવનશૈલીનું પાલન કરવું મહત્વપૂર્ણ છે." આ સંદર્ભમાં, વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાએ પણ તેના સભ્ય દેશોને તેમના નાગરિકોની શારીરિક નિષ્ક્રિયતા ઘટાડવામાં મદદ કરવા વિનંતી કરી છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ 2024 ની થીમ શું છે?

આ વર્ષે આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસની થીમ 'સ્વ અને સમાજ માટે યોગ' છે. આ વર્ષે એક વિશેષ મીલનો પત્થર છે - આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસની 10મી વર્ષગાંઠ છે.

"સ્વ અને સમાજ માટે યોગ" થીમ આ પ્રાચીન પ્રથાના સારને સંપૂર્ણ રીતે પ્રતિબિંબિત કરે છે. યોગ માત્ર વ્યક્તિગત સુખાકારી વિશે નથી; તે આંતરિક સ્વ અને બાહ્ય વિશ્વ વચ્ચે જોડાણને પ્રોત્સાહન આપે છે.

યોગને એક સંતુલિત કાર્ય તરીકે કલ્પના કરો જે મન અને શરીરને સુમેળ કરે છે, વિચારને ક્રિયા સાથે જોડે છે અને વ્યક્તિગત સંપૂર્ણતા સાથે શિસ્તને જોડે છે. શારીરિક, માનસિક, આધ્યાત્મિક અને આધ્યાત્મિક પાસાઓને એકીકૃત કરીને, યોગ આરોગ્ય અને સુખાકારી માટે એક સર્વગ્રાહી માર્ગ પ્રદાન કરે છે, જે આપણા ઝડપી ગતિશીલ જીવનમાં શાંતિનો ખૂબ જ જરૂરી સ્ત્રોત છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ પર સંકલ્પ પ્રમાણપત્ર

21મી જૂન, 2024 ના રોજ 10મા આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસની ઉજવણીમાં “સ્વ અને સમાજ માટે યોગ” થીમ સાથે, ભારત સરકાર આ શક્તિશાળી પ્રેક્ટિસ પ્રત્યે તમારી પ્રતિબદ્ધતાને વધુ મજબૂત બનાવવા માટે એક વિશેષ તક પૂરી પાડી રહી છે.

પાછલા વર્ષોની પરંપરાને અનુસરીને, તમે યોગ પ્રત્યેના તમારા સમર્પણને યાદ રાખવા માટે પ્રતિજ્ઞા લઈ શકો છો અને પ્રમાણપત્ર ડાઉનલોડ કરી શકો છો. આ વર્ષે આ પ્રતિજ્ઞા યોગ આયુષ વેબસાઇટ દ્વારા ઉપલબ્ધ છે.

7 કરોડથી વધુ લોકોએ યોગને તેમના જીવનનો એક ભાગ બનાવવાનો સંકલ્પ કર્યો છે. તેમની સાથે જોડાઓ અને આ પરિવર્તનની યાત્રા શરૂ કરો.