India-Oman FTA: ભારત-ઓમાન વચ્ચે ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટની તૈયારીઓ અંતિમ તબક્કામાં, આ એક બાબતની જોવાઈ રહી છે રાહ
India-Oman FTA: ભારત અને ઓમાન વચ્ચે આ સમજૂતી માટે સત્તાવાર વાતચીત નવેમ્બર 2023માં શરૂ થઈ હતી. હાલ ઓમાનમાં અરબી ભાષામાં ડ્રાફ્ટનું ટ્રાન્સલેશન ચાલુ હોવાથી 3 મહિનામાં સહી થઈ શકે છે.
આ સમજૂતી હેઠળ બંને દેશો વચ્ચે વેપાર થતી મોટાભાગની ચીજવસ્તુઓ પર કસ્ટમ ડ્યૂટી ઘટાડવામાં આવશે અથવા નાબૂદ કરવામાં આવશે.
India-Oman FTA: ભારત અને ઓમાન વચ્ચે ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ (FTA) ટૂંક સમયમાં સહી થવાની શક્યતા છે. આ સમજૂતીને કોમ્પ્રિહેન્સિવ ઇકોનોમિક પાર્ટનરશિપ એગ્રીમેન્ટ (CEPA) નામ આપવામાં આવ્યું છે. એક અધિકારીના જણાવ્યા પ્રમાણે, સમજૂતીનો ડ્રાફ્ટ હાલ ઓમાનમાં અરબી ભાષામાં ટ્રાન્સલેટ થઈ રહ્યો છે. આ પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા બાદ બંને દેશોની મંત્રીપરિષદ તરફથી મંજૂરી મળશે, જેના પછી આ સમજૂતી પર સહી થઈ શકે છે.
આ સમજૂતી હેઠળ બંને દેશો વચ્ચે વેપાર થતી મોટાભાગની ચીજવસ્તુઓ પર કસ્ટમ ડ્યૂટી ઘટાડવામાં આવશે અથવા નાબૂદ કરવામાં આવશે. આ ઉપરાંત, સર્વિસ સેક્ટરમાં વેપારને પ્રોત્સાહન આપવા અને રોકાણ આકર્ષવા માટેના નિયમોને પણ સરળ બનાવવામાં આવશે.
શું છે ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ?
ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ એ બે દેશો વચ્ચેનો એક કરાર છે, જેમાં વેપારી ભાગીદારો પોતાની વચ્ચેના વેપારમાં કસ્ટમ ડ્યૂટી ઘટાડે છે અથવા નાબૂદ કરે છે. આનાથી વેપાર સરળ બને છે, નિકાસ-આયાત વધે છે અને આર્થિક સંબંધો મજબૂત થાય છે.
નવેમ્બર 2023થી શરૂ થઈ હતી વાતચીત
ભારત અને ઓમાન વચ્ચે આ સમજૂતી માટે સત્તાવાર વાતચીત નવેમ્બર 2023માં શરૂ થઈ હતી. અધિકારીએ જણાવ્યું કે, "બંને દેશોએ સમજૂતી પૂર્ણ કરવા અને તેની સહીની જાહેરાત એકસાથે કરવાનો નિર્ણય લીધો છે." જ્યારે પૂછવામાં આવ્યું કે શું આ પ્રક્રિયામાં 2થી 3 મહિના લાગશે, તો અધિકારીએ કહ્યું કે તેનાથી પણ ઓછા સમયમાં આ કામ પૂર્ણ થઈ શકે છે.
ઓમાન: ભારતનું મહત્વનું એક્સપોર્ટ ડેસ્ટિનેશન
ઓમાન ગલ્ફ કોઓપરેશન કાઉન્સિલ (GCC) દેશોમાં ભારત માટે ત્રીજું સૌથી મોટું નિકાસ બજાર છે. ભારતનો સંયુક્ત અરબ અમીરાત (UAE) સાથે પણ આવો જ એક સમજૂતી છે, જે મે 2022માં લાગુ થયો હતો. આ સમજૂતીથી ભારતની નિકાસમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે.
ભારત-બ્રિટનનો ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ
આ વર્ષે જુલાઈમાં ભારત અને બ્રિટન વચ્ચે પણ ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ સહી થયું હતું. આ સમજૂતીથી 2030 સુધીમાં બંને દેશો વચ્ચેનો વેપાર બમણો થઈને 120 અરબ અમેરિકી ડોલર સુધી પહોંચી શકે છે. આ સમજૂતી 99 ટકા ભારતીય નિકાસ પર ડ્યૂટી ઘટાડશે. વર્ષ 2023-24માં ભારત અને બ્રિટન વચ્ચેનો દ્વિપક્ષીય વેપાર 21.34 અરબ ડોલર હતો, જ્યારે 2024-25ના પ્રથમ 10 મહિનામાં માલનો વેપાર 21.33 અરબ ડોલર રહ્યો હતો.
શું હશે અસર?
ભારત-ઓમાન ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટથી બંને દેશો વચ્ચે વેપાર અને રોકાણમાં વધારો થશે. ખાસ કરીને, ભારતની નિકાસને વેગ મળશે અને ઓમાન સાથેના આર્થિક સંબંધો વધુ મજબૂત થશે. આ સમજૂતી ભારતના વૈશ્વિક વેપારને વધારવાની દિશામાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું હશે.