MSP and Farmers Protest: જે MSPની ગેરંટી પર મચ્યો છે હોબાળો, તેને અપાયું તો આપના ખિસ્સા પર શું થશે અસર?

MSP and Farmers Protest: મિનિમમ ટેકાના ભાવ (MSP) પર પાકની ખરીદીની બાંયધરી આપવા માટે કેન્દ્ર સરકારને કાયદો ઘડવાની માગણી સાથે હજારો ખેડૂતોએ દિલ્હી તરફ કૂચ કરી છે. તેઓ પંજાબથી દિલ્હી તરફ આગળ વધી રહ્યા છે, પરંતુ પ્રશાસને તેમને રોકવા માટે ઘણી જગ્યાએ બેરિકેડ લગાવ્યા છે અને હાલમાં હિંસક અથડામણ ચાલી રહી છે. દરમિયાન, સવાલ એ પણ ઉઠી રહ્યો છે કે સરકાર એમએસપીની માંગને કેમ લાગુ કરતી નથી? વાસ્તવમાં તે એટલું સરળ નથી. જો તેનો અમલ કરવામાં આવે તો અર્થતંત્ર અને ફુગાવા બંને મોરચે તેની ગંભીર અસર થઈ શકે છે.

આ જ કારણ છે કે ખેડૂતોની તમામ માંગણીઓ સાથે સંમત થયા બાદ પણ સરકાર એમએસપીને લઈને હિંમત દાખવી રહી નથી. ખેડૂતોના તમામ ઉત્પાદનો માટે MSP પર ખરીદીની કાનૂની ગેરંટી પૂરી પાડવી કેટલી મોંઘી હશે તે સમજવા માટે આપણે કેટલાક આંકડા જોઈ શકીએ છીએ. પ્રથમ, નાણાકીય વર્ષ 2020 પર આધારિત તમામ કૃષિ પેદાશોનું કુલ મૂલ્ય 40 લાખ કરોડ રૂપિયા છે. આમાં ડેરી, ખેતી, બાગાયત, પશુધન અને MSP પાકોના તમામ ઉત્પાદનોનો સમાવેશ થાય છે. બીજું, નાણાકીય વર્ષ 2020 ના આધારે, એમએસપી પાકોના ઉત્પાદનનું કુલ બજાર મૂલ્ય 10 લાખ કરોડ રૂપિયા છે.

જો સરકાર એમએસપી પર માત્ર એમએસપી પાક ખરીદવાની કાયદેસર ગેરંટી આપે છે, તો તે વધુ પડતું હશે. હાલમાં દેશમાં 24 પાક પર MSP લાગુ છે. તેમાંથી 7 અનાજ જુવાર, બાજરી, ડાંગર, મકાઈ, ઘઉં, જવ અને રાગી છે, જ્યારે 5 કઠોળ, મગ, કબૂતર, ચણા, અડદ અને મસૂરનો પણ સમાવેશ થાય છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, દેશમાં આનું એટલું પુનરાવર્તન થયું છે કે એવું લાગે છે કે એમએસપી પર ખેડૂતોનો પાક ખરીદવો એ ખેતી પ્રણાલીનો આવશ્યક ભાગ છે. એવું કહેવાય છે કે આ વિના ખેડૂતોને કોઈ નફો મળી શકે તેમ નથી.

નોંધનીય છે કે નાણાકીય વર્ષ 2020માં MSP પર પાકની કુલ ખરીદી 2.5 લાખ કરોડ રૂપિયાની નજીક હતી, જે કુલ કૃષિ ઉત્પાદનના માત્ર 6.25 ટકા અને MSP પાકની ખરીદીના માત્ર 25 ટકા છે. હવે સવાલ એ ઊભો થાય છે કે જો MSP ગેરંટી કાયદો લાગુ કરવામાં આવે તો શું થશે. તે સ્પષ્ટ છે કે 2020ના આધારે ખેડૂતો પાસેથી MSP પાક ખરીદવા માટે વાર્ષિક ઓછામાં ઓછા 10 લાખ કરોડ રૂપિયાનો વધારાનો ખર્ચ કરવો પડશે.